MARY SLESSOR
Mary Slessor alizaliwa Desemba 2, 1848 huko Gilcomston, Aberdeen, Scotland. Alikuwa ni mtoto wa pili katika familia yenye watoto saba, baba yake aliitwa Robert Slessor na mama yake alikuwa ni Mary Slessor. Baba yake alikuwa ni fundi viatu ambaye aliathiriwa na ulevi uliopindukia na mama yake alikuwa ni mwamini mwaminifu wa Kristo. Kutokana na uduni wa maisha waliyokuwa nayo walijikuta wakihamia Dundee mwaka 1859 kwa ajili ya kutafuta kazi. Baba yake na Mary akizidiwa ulevi uliomfanya ashindwe kabisa kutimiza mahitaji ya familia yake kitu kilichomfanya mama yake na Mary kukidhi mahitaji yote ya familia hii kubwa.
Ukuaji wa viwanda na miji kote Uskoti katika miaka ya mapema ya 1800, ulisababisha ongezeko kubwa la idadi ya watu kwani watu walihama kutoka maeneo ya vijijini kwenda mijini kufanya kazi. Idadi ya watu huko Dundee iliongezeka kutoka 26,000 mnamo 1801 hadi 166,000 mnamo 1840 na maendeleo ya tasnia ya nguo, ujenzi wa meli na nyambizi na viwanda vingi vingine. Nyumba na usafi wa mazingira havingeweza kuendana na kasi ya upanuzi huo na familia nyingi za tabaka la wafanyakazi, ikiwa ni pamoja na familia ya Slessors, ziliishia kuishi katika maeneo ya makazi duni yenye msongamano mkubwa na yasiyo na usafi wa mazingira.
Bila hali ya ustawi kwa wakati huu, familia zisizo na mapato ya kawaida zinaweza kuanguka haraka katika hali mbaya, zikiteseka na njaa na magonjwa, na vifo vya watoto wachanga vikiwa juu sana.
Hali ya maisha ilisababisha Mary aanze kufanya kazi ya ushonaji katika kampuni ya Baxter Brothers and Co. Ltd. Lower Dens Mill pamoja na mama yake ili kunusuru hali ya familia na kipindi hicho Mary alikuwa ni binti wa miaka kumi na moja tu. Sheria ya Elimu ya Scotland ya 1872 ilihimiza waajiri kutoa elimu fulani kwa watoto waliowaajiri na kumfanya aanze kuiweka familia katika mabega yake machanga. Na alipofikisha umri wa miaka kumi na minne mary alikuwa fundi mzuri kabisa wa ushonaji.
Mzee Robert alijikuta ni mrahibu kabisa wa pombe ambayo asingeweza kupitisha muda mrefu bila kulewa. Ilifika kipindi ambacho alikuwa akibeba pesa zote za mkewe na Mary kwenda kulewa na wakati fulani alipiga teke chakula motoni, alikuwa mkali, mbabe na mtata aliyeisababishia familia umasikini wa kutisha. Kiufupi hali ilikuwa mbaya kimaisha na kitabia kwa mzee Robert Slessor. Familia ikampoteza mtoto wao wa kwanza ambaye alikuwa ni kaka wa Mary na kumfanya Mary abaki kuwa mtoto mkubwa katika familia.
KUOKOKA KWA MARY.
Kuokoka kwa Mary kulitokana na injili ya bibi mmoja mjane ambaye alimuonya kuhusu moto wa Jehanamu kiasi cha kumnyima raha Mary na kuamua kumpokea Kristo.
Pamoja na ugumu wa maisha waliyokutana nayo bado Bi Slessor aliweza kuwafundisha watoto wake neno la Mungu na utumishi kiasi ambacho kikainua shauku ya kutamani kuwa wamisionari siku moja kwa kaka zake na Slessor. Mama alizidi kuwekeza neno jema la Mungu ndani ya watoto wake, na hatimaye Mary naye akawa na shauku ya kuwa mmisionari. Baba yake na Mary hakuamini lakini mama yao aliota ndoto ambayo inaonyesha familia yao itapata nuru mpya na kujikuta wafuatiliaji wazuri wa jarida la Mission Echo ambalo lilikuwa likiripoti taarifa mbalimbali za wamisionari wa kiulimwengu enzi hizo akiwemo Dr.Livingstone.
KUPOTEZA WAPENDWA KATIKA FAMILIA.
Kutokana na uduni wa maisha waliyokuwa nayo familia hii ilikuwa ikisumbuliwa na magonjwa ya mara kwa mara, hasa matatizo ya lishe bora yalileta shida za maradhi ya utapiamlo n.k. Hali hii ilisababisha vifo vya mtoto mwingine wa familia hii yaani kaka yake na Mary na baadaye mzee Robert alifariki kutokana na hali yake ya ulevi uliopitiliza kiasi. Hivyo familia hii ikajikuta ipo katika kipindi kigumu zaidi, ambapo Bi Slessor ambaye ndiye mama wa familia hii ilimpasa asimamie kila kitu tofauti na hapo kwanza ni kwamba kwa sasa mumewe hayupo.
Hali hii ikamfanya Mary awe karibu zaidi na mama yake kwa kuwa alikuwa anatumia nusu siku shuleni na nusu ya pili kazini na kipato kinachopatikana wanapanga na mama yake namna na kuendesha familia yao. Pamoja na mambo hayo yote bado hali ya maisha haikutengemaa kitu ambacho Mary alijiuliza itakuwaje kama maisha yake yote yataishia katika hali hii? Lakini mama yake alimtia Moyo mwanaye. Wakati Mary akiwa kazini aliweza kufanya kazi akiwa anasoma machapisho ya vitabu mbalimbali zinazoelezea maisha ya wamisionari mbalimbali na hata hivyo Biblia ilibaki kuwa ndiyo kitabu chake pendwa, ambapo aliweza kuegesha Biblia katika mashine yake na kuisoma akiwa anaendelea na kazi kama kawaida.
HUDUMA YA AWALI YA MARY
Baadaye Mary alipewa uongozi wa darasa la sunday school kanisani kwake akiwa kama mwalimu. Alitumia muda mrefu kama mwalimu lakini akiwa anasikia ndani yake msukumo maalumu wa kitume ukiwaka ndani yake. Lakini akabaki kuwa mwalimu tu kanisani na alikatishwa tamaa na watu kuhusu hitaji la moyo wake, lakini alikuwa ni mtu mwenye moyo wa kujali watoto hasa walio katika mazingira duni sana, hivyo akajitolea kuwafundisha. Ni watoto wanaoishi katika mitaa iliyoshindikana na wengi wao ni wahuni kupitiliza, kanisa lilimuasa kuwa asingeweza na ni hatari kwake lakini moyo wake ulikuwa na wito kwa ajili ya watoto hao.
Kutokana na tabia yake ya ucheshi, uchangamfu, vilimfanya kuwavutia watoto na kikubwa ni hali ya maisha ambayo yeye aliipitia ni hali ya mazingira hayo hayo walionayo watoto hao. Hivyo ilikuwa ni rahisi kwake kuwaelewa watoto wale na kuweza kuishi nao vyema kitu kilichofanya wabadilike na kuwa viungo kwa kanisa.
Mama yake alitamani mwanaye wa kiume John aweze kuwa mmisionari aende Afrika lakini afya yake ilikuwa mgogoro na kazi hii inahitaji nguvu za rohoni, afya njema ya mwili na utimamu wa akili (saikolojia) kitu ambacho kilishindikana kwa John kutimiza ndoto ya familia kuwa atoke walau mtoto mmoja kuwa mmisionari. Na haukupita muda mrefu John naye akafariki na yeye ndiye aliyekuwa mtoto wa kiume pekee aliyebakia katika familia.
WITO WA KIMISIONARI
Baada ya mambo hayo yote Mary akiwa anaendelea na huduma alisikia kifo cha moja ya wamisionari maarufu sana Duniani kwa kipindi kile Dr. David Livingstone ambaye alijitoa katika maisha yake kwa ajili ya Afrika. Livingstone alikuwa ni mmisionari na mpelelezi ambaye alipambana sana na biashara ya utumwa iliyoshamiri Afrika. Alitembea nchi nyingi Afrika kama Botswana, Tanganyika, Afrika ya Kusini na huko Magharibi ambapo Bwana David Livinstone alitembelea mnamo mwaka 1875. Hali hiyo ilipelekea Marry Slessor kuwa na shauku kubwa ya kwenda Afrika ili kufuata nyayo za Livingstone pamoja na kutimiza ndoto za kaka zake wawili pamoja na mama yake juu ya umisionari, hivyo akajitolea kuwa mmisionari na kuchagua Afrika kama mahali pake pa kazi.
Makanisa mengi huko Scotland yalikuwa na uhusiano mkubwa na misheni zao za kigeni kote ulimwenguni. Ilionwa kuwa jukumu muhimu kwa makutaniko kuchangisha pesa na kutegemeza kazi ya umishonari. Kulikuwa na mahitaji ya mara kwa mara ya watu wenye ujuzi tofauti ikiwa ni pamoja na kufundisha na ufundi (maseremala, wachapaji, wajenzi n.k.) kujitolea kufanya kazi katika misheni za kigeni.
Familia ya Slessor ilihudhuria Kanisa la United Free Presbyterian, Wishart katika eneo la Cowgate huko Dundee. Mama yake Mary alikuwa mwanamke Mkristo mwaminifu ambaye aliona ni muhimu kuwatuma wamishonari sehemu za mbali za ulimwengu. Kwa hivyo, licha ya hali ngumu ya familia, alitamani sana watoto wake wafikirie kazi hii, ingawa kwa ujumla, walioajiriwa kwenye misheni walielekea kutoka kwa familia zenye hali bora.
Kanisa la Wishart liliunganishwa na Misheni ya Calabar katika Afrika Magharibi, eneo ambalo sasa tunalijua kama Kusini mwa Nigeria. Makanisa yalichapisha magazeti ya kila mwezi ili kuwafahamisha makutaniko kuhusu kazi katika misheni. Kusikia juu ya maisha katika yale ambayo wakati huo yalikuwa sehemu za mbali sana na zisizofikirika duniani kama vile Afrika, Jamaika na Uchina ilikuwa ufunuo kwa watu huko Scotland katika miaka ya 1850 na haya yalisomwa kwa bidii. Kiasi kikubwa cha pesa kilikusanywa na makutaniko ya mahali ili kusaidia kazi ya umisionari na hesabu hizi ziliorodheshwa kwa kila parokia katika majarida kama vile Rekodi ya Misheni na Jarida la Wamishonari la Wanawake.
Baadaye Mary alituma maombi kwa Halmashauri ya Misheni ya Kigeni kwenda Calabar na yalikubaliwa. Ilikuwa ni ngumu kwa kipindi kile kukubaliwa kuwa mmisionari binti wa kike tena ambaye hana mume, na ikizingatiwa wamisionari wanawake walikuwa wachache enzi hizo na ugumu wa kazi yenyewe, pamoja na hayo yote Mary alikubaliwa. Alisafiri hadi Edinburgh kwa kozi ya mafunzo ya miezi mitatu katika ujuzi ambao ulifikiriwa kuwa muhimu kuwa mmishonari. Ustadi mwingi wa kimatendo ambao Mary alikuwa tayari anao kama mfumaji stadi na mwanamke mbunifu aliyekulia katika mazingira magumu sana, pengine ulikuwa na manufaa zaidi kwa maisha ambayo alikuwa karibu kuyaanza.
Tarehe 5 Agosti 1876 akiwa na umri wa miaka 28 alipanda SS Ethiopia huko Liverpool akielekea Duke Town huko Calabar. Safari ya kutoka Uingereza hadi Afrika Magharibi mnamo 1876 ilichukua takriban majuma matano. Sawa na wamisionari wengi wapya wakati huo, alisafiri, akiwa na mawazo mahususi kuhusu kazi ambayo ingefanywa na maoni fulani potovu kuhusu wenyeji na nchi yao. Mengi ya mawazo haya yalikuwa karibu kubadilika.
Misheni huko Calabar ilikuwa imeanzishwa mnamo 1846, kwa hivyo wakati Mary Slessor aliwasili huko mnamo 1876 palikuwa mahali pazuri pakiwa na wamisionari wengi na wafanyikazi wengine. Baadhi ya wale waliokuwa pale kumsalimia alipowasili walikuwa wamekaa Duke Town kwa miaka mingi.
MARY SLESSOR NDANI YA CALABAR
Mary alianza kufanya kazi haraka kufundisha watoto na kufanya kazi katika zahanati. Alianza kujifunza lugha ya kienyeji, Efik, ili aweze kuwasiliana na wenyeji. Akiwa na nywele nyekundu, macho ya buluu na lafudhi kali ya Kidundonia, angejitokeza kati ya wahudumu wengine wamisionari.
Hivi karibuni alianza kuzoea mazingira mapya, akiacha baadhi ya mitindo ya mavazi ya Victoria ambayo wamishonari kutoka Uingereza walikuwa bado wanavaa, lakini haikuwezekana kwa kazi ya bidii katika hali ya hewa ya joto na alikata nywele zake fupi. Pia alikula chakula cha kienyeji. Wamishonari wengi walikula chakula ambacho kilikuwa kimesafirishwa kutoka Uingereza, lakini hii ilikuwa ghali. Alikuwa akituma pesa kutoka kwa mshahara wake wa umishonari kurudi Dundee ili kusaidia mama yake na dada zake wawili na hivyo alijaribu kuokoa fedha, na muda kwa kadri awezavyo.
MAISHA YA WATU WA CARABAR
Maisha huko Calabar yalikuwa tofauti sana na Jumuiya ya Waingereza. Tofauti zilijumuisha: hali ya hewa na ardhi tofauti sana, wanyama wa porini katika maeneo ya msituni, mila na desturi za wenyeji, ushirikina na uchawi, magonjwa ya kitropiki na uchokozi kutoka kwa baadhi ya makabila ya wenyeji ambao hawakukaribisha wageni. Ulevi ulikuwa umeenea miongoni mwa wakazi wa ndani kutokana na baadhi ya nchi za nje, ikiwa ni pamoja na Uingereza, kuleta akiba kubwa ya gin katika eneo hilo kwa ajili ya biashara. Wamishonari wengi hawakudumu kwa muda mrefu, ama kufa kutokana na magonjwa au kurudishwa nyumbani wakiwa wagonjwa. Wamishonari wa mapema walikuwa wameuawa na watu wa kabila la wenyeji.
Makabila ya wenyeji mara nyingi yalikosa kuaminiana na kupigana na kusababisha hasara ya maisha kwa pande zote mbili. Unyogovu ulikuwa mkubwa kutokana na matukio na yaliyosahaulika kwa muda mrefu.
Utumwa ulikuwa umekomeshwa nchini Uingereza mwaka 1833 lakini bado ulikuwa umeenea barani Afrika mwaka wa 1876. Wafalme, machifu na watu wengine wenye nguvu walikuwa na watumwa wengi. Mmiliki wao alipokufa, Watumwa wangeuawa ili kuandamana naye katika ulimwengu unaofuata. Biashara ya watumwa duniani kote ilikuwa imeharibu eneo la Kalabar na utamaduni wake, vijana wake wengi walikuwa wamepotea.
MWANZO WA KAZI YA MARY
Mary aliona uongozi ambao ulisaidia miongoni mwa jumuiya ya wamisionari kuwa mgumu kushughulikia nyakati fulani na alifarijika kupata fursa ya kutembelea vituo vya misheni juu ya Mto Creek ambako mambo yalikuwa rahisi zaidi. Alianza kuhisi kwamba wakati wake ungetumiwa vyema katika maeneo ambayo kulikuwa na wamisionari wachache kuliko katika misheni yenye wafanyakazi wa kutosha katika Mji wa Duke. Aliuliza juu ya kuhamia ndani zaidi kufanya kazi, lakini aliambiwa hii haikuwa salama kwa mwanamke peke yake.
CHANGAMOTO ZA KAZI YA MARY
Mojawapo ya changamoto kuu kwa wamishonari wanaotaka kufanya kazi zaidi katika eneo hilo ilikuwa ukosefu wa barabara. Safari ilikuwa kupitia mtumbwi hadi Mito ya Calabar, Cross na Creek, au kwa miguu kwa maili nyingi kupitia msitu mnene wa kitropiki na ardhi ya kinamasi.
Wamishonari hadi Calabar walikabiliana na utamaduni wenye nguvu wa ushirikina na imani ambazo zilishikiliwa na kutekelezwa katika makabila na jamii za wenyeji. Maisha yalitawaliwa na woga wa laana na adhabu. Waganga wa kienyeji walikuwa na ushawishi mkubwa sana kwa watu wa eneo hilo na walishikiliwa kwa hofu kubwa. Waliombwa na machifu wa makabila kugawana lawama ajali zinapotokea au mizozo ingetatuliwa. Wangesimamia haki ya kikatili ambayo mara nyingi ilisababisha vifo vya watu wasio na hatia. Yaani kiufupi waganga na machifu walitengeneza sheria zao wenyewe ambazo wote walitakiwa kuzifuata na jambo lolote linapoenda vibaya wao ndiyo watabeba lawama na kwa mambo yote yatakayoonekana ni mazuri watachukua sifa zote.
Mfano ni Maharage ya esere, ambayo ni ya kiasili katika eneo hilo na yenye sumu kwa binadamu yalitumiwa katika majaribio ya kikabila kuthibitisha kutokuwa na hatia. Washtakiwa walilazimishwa kula dawa iliyotengenezwa kutoka kwa maharagwe na ilionekana kuwa hawakuwa na hatia ikiwa wangeitapika sumu hiyo. Ikiwa walikufa ilizingatiwa kuwa walikuwa na hatia kwa chochote walichokuwa wameshutumiwa. Adhabu nyingine ni pamoja na kumwagiwa mafuta ya kuchemsha juu ya mshitakiwa na kula kiapo cha Mbiam kilichohusisha kunywa maji machafu yaliyoelezwa na Mary Kingsley, mchunguzi, kuwa yametengenezwa kwa ‘ uchafu na damu’ na kukariri kiapo.
Hayo yalikuwa ni mambo ambayo Mary anakabiliana nayo kila siku katika vijiji vya Calabar. Ambapo siku moja Chifu alifariki na mganga alipofika kuagua alionyesha wazi kuwa kijiji jirani kinahusika na kifo cha chifu aliyeangukiwa na jengo. Hali ya hatari ilikuwa inakikabili kijiji ambacho kilikuwa kinakwenda kutokea ni umwagikaji wa damu wa pande hizi mbili za hivi vijiji. Hivyo Mary aliingilia kati mgogoro huo na kusuluhisha na kuokoa vifo vingi ambavyo pengine vingeweza kutokea. Na hapo taratibu watu wakaanza kujenga imani naye.
Hatua kwa hatua Mary alianza kuaminiwa na wenyeji alipokuwa akiishi nao, akijifunza kuhusu maisha yao na kuwasaidia. Kutokana na kutatua mgogoro ule aliendelea kufuatwa na kuulizwa hatua kwa hatua kupatanisha mizozo na kutatua kesi na mambo mengine mbalimbali yaliyojitokeza. Akifanya kazi bila kuchoka alijaribu kuboresha maisha ya wanawake na watoto hasa, wakati mwingine akiweka maisha yake hatarini katika kukabiliana na makabiliano makali na machifu, viongozi wengine wa eneo hilo na waganga wa kienyeji.
Mojawapo ya mila ya kutisha ambayo Mariamu alikutana nayo katika sehemu hii ya Afrika ilikuwa kuhusiana na kuzaliwa kwa mapacha. Ilifikiriwa kuwa mapacha walipozaliwa, mmoja wao alikuwa mtoto wa shetani na kwa kuwa haikujulikana huyu alikuwa pacha gani, wote wawili walipaswa kuuawa. Kisha akina mama hao walitengwa na kufukuzwa kutoka kwa jamii yao bila msaada wowote. Uokoaji, ulinzi na malezi ya mapacha walionusurika na waliotelekezwa na mama zao ukawa moja ya majukumu muhimu ya Mary katika kazi yake barani Afrika na pia kufanya kazi ya kubadilisha tamaduni na imani zilizokuwa zikifanywa kuhusiana na mapacha.
Mary alichukua baadhi ya mapacha waliotelekezwa kama wake. Wa kwanza kati ya hawa alikuwa Janie ambaye pacha wake alikuwa ameuawa. Sehemu ya jukumu la mmisionari ilikuwa kuwatunza watoto wa mahali hapo na kuwafundisha kusoma na kuandika ili kuwawezesha kujifunza hadithi za Biblia, hata hivyo hawakutiwa moyo na jumuiya za misheni ambazo ziliwaajiri kuwalea katika familia zao. Mary, akifuata silika yake kila wakati, na inajulikana kuwa alichukua watoto tisa waliookolewa. Wakawa familia yake na wakamsaidia katika kazi yake alipofanya kazi pole pole kama mmishonari pekee katika sehemu za mbali zaidi za Kalabar.
Masuala mengine ambayo Slessor alikabiliana nayo alipokuwa mmisionari mchanga yalijumuisha ukosefu wa elimu ya Magharibi, pamoja na kuenea kwa dhabihu ya kibinadamu wakati wa kifo cha mzee wa kijiji, ambaye, iliaminika, alihitaji watumishi na washikaji kuandamana naye katika ulimwengu ujao. Yaani anapokufa mtu mzito ilikuwa ni desturi kuzikwa na wale watu wake wa karibu. Aliokoa mamia ya mapacha kutoka msituni, ambako walikuwa wameachwa wafe njaa au kuliwa na wanyama. Alisaidia kuponya wagonjwa na kuacha tabia ya kuamua hatia kwa kuwafanya washukiwa kunywa sumu. Akiwa mmishonari, alienda kwa makabila mengine vijiji tofauti tofauti akieneza neno la Yesu Kristo
Mary Slessor akiwa na mwanaye Jane aliyemuasili baada ya kumuokoa, Pacha mwenzake alikuwa tayari amekwisha kufa.
MARY SLESSOR MCHAPAKAZI WA MFANO.
Pamoja na yote Mary alikuwa ni mchapakazi aliyefundisha watu kufanya kazi aliongoza zoezi la upandaji miti mji mzima, alikuwa akitembea umbali mrefu kila siku wakati fulani pasipo na viatu, alikuwa akijenga madarasa aliyokuwa akifundisha jamii kusoma na elimu ya kawaida aliyajenga kwa mikono yake. Na kanisa la kwanza kufungua alilijenga kwa mikono yake pia. Kila jumapili alisimamia ibada tatu bila kuchoka, na kutokana na kuaminiwa alipelekewa kesi za mara kwa mara, na kumfanya achaguliwe kuwa mjumbe wa mahakama ya kimila kijijini hapo katika mwaka 1892.
Ilikuwa ni jambo lisilo la kawaida kwa mgeni tena mweupe kuwa mjumbe wa mahakama yao ya kimila kijijini hapo. Hii ni kutokana na kusimamia haki, kukomesha ubabe wa kiganga na machifu na kuvunja zile mila za maharage yenye sumu. Kutokana na utendaji wake alichaguliwa kuwa makamu wa raisi wa mahakama hiyo. Ila haikuwa rahisi kwake kwani kamwe hakuweza kuona mtu anadhulumiwa haki yake hata kama ushahidi haukujitosheleza kitu kilichokuwa ni hatari kwa maisha yake.
Mara kwa mara aliingia kwenye mzozo mkubwa na machifu, waganga wa kienyeji na wazee wa mila lakini kamwe hakuweza kurudi nyuma. Mungu alimnusuru na kuyalinda maisha yake siku zote alizokuwa katika huduma.
Moja kati ya makanisa aliyoanzisha Mary Slessor huko Calabar
KIPINDI KIGUMU KATIKA HUDUMA YA MARY SLESSOR.
Usalama wa afya yake ulikuwa mdogo sana na mara nyingi alikuwa anasumbuliwa na homa za mara kwa mara hasa malaria kali. Hii inatokana na mazingira jinsi yalivyokuwa ambapo mara chache alisafirishwa kutibiwa kwao Uskoti. Mara nyingi alikuwa anakataa kusafirishwa kutibiwa nyumbani kutokana na gharama kubwa ambazo aliona pesa hizo zingeisadia familia yake huko Uskoti na katika huduma pale anapofanyia, kumbuka alikuwa na familia ya watoto tisa aliowaasili kuwa wake ni wale walioachwa wauawe.
Kuna kipindi alinusurika katika homa ambayo ilikuwa karibu imuondoe. Huku Uskoti alikuwa mama yake ambaye naye pamoja na dada yake aliyekuwa anamtunza. Baada ya muda akiwa katika homa kali alisikia taarifa ya vifo vya mama yake na dada yake na yeye alijikuta anashindwa kuwazika kutokana na hali yake ya afya na huduma.
Akiwa katika kipindi kigumu akakubaliana na ukweli kwamba Calabar ndiyo familia yake pekee iliyobakia. Hivyo alifanya huduma na kuzidi kujitolea kabisa. Alikuwa sawa na Waafrika wengine kabisa kwa ufanyaji kazi, mazingira, uongeaji, n.k alichotofautiana nao ni katika imani. Aliweza kuiathiri athari chanya jamii yote ya Calabar, hata wasioamini injili aliwaathiri katika kazi za kijamii na elimu.
BAADHI YA MAFANIKIO YA HUDUMA YA MARY SLESSOR.
Mwaka 1895 aliweza kuanzisha taasisi ya kuwasaidia vijana katika fani mbali mbali ambayo taasisi hiyo aliipata jina la mmisionari wa kiskoti aliyefanya huduma huku Jamaika na Nigeria ambaye aliitwa la Reverend Hope Masterton Waddell, na taasisi hiyo ikapewa jina la Hope Waddell Training Institution ambapo mpaka leo bado ipo Nigeria.
Mary aliweza kuokoa mamia ya watoto ambao walitakiwa kuuawa, pamoja na kukomesha kafara za watu, na baadhi ya mila potofu. Katika huduma ilianza na watu saba ambapo kwa mara ya kwanza ndiyo aliowabatiza lakini watu waliongezeka na baadaye akaanzisha makanisa katika vijiji vingine na watu waliongezeka mpaka kufikia 300 kwa kusanyiko moja. Kazi ya Mary ilizaa matunda yaliyoonekana kwa macho.
KIFO CHA MARY SLESSOR.
Miaka yote ambayo Mary alikuwa Calabar alikuwa ni mtu mwenye kusumbuliwa na homa za mara kwa mara, na safari hii pia aliposhikwa na homa akapuuzia kwenda Skotland kwa matibabu kutokana na sababu za gharama zake binafsi. Na kumbuka kazi zake zilikuwa wakati fulani ni za kutembea umbali mrefu na akiwa na homa kuna wakati alinyeshewa na mvua kubwa porini iliyomfanya ashindwe kutembea. Ambapo mwaka 1915 Mary alifariki akiwa katika nyumba yake huko Calabar, na mwili wake ukapelekwa mpaka mjini chini ya serikali ya Kiingereza ambapo gavana wa Nigeria wa wakati huo Sir Frederick Lugard alipeperusha bendera nusu mlingoti, na kuzikwa huko Nigeria sehemu aliyoipenda zaidi katika maisha yake.
MENGINEYO KUHUSU MARY SLESSOR.
Bi Mary Slessor hakuwahi kabisa kuolewa na alikuwa na watoto tisa ambao aliowaasili, bali yeye mwenyewe hakuwahi kuzaa kabisa. Aliwahi kuchumbiwa mwaka 1891 na Bwana Charles Morrison lakini uchumba huo ulivunjika baada ya Bi Mary kugundua kuwa itampasa kuishi na mumewe nchini Skotland na kuiacha huduma aliyoianzisha nchini Nigeria. Aliwahurumia watu wa Calabar na kuona ni jinsi gani wanamuhitaji akaamua kuvunja uchumba na kutimkia Afrika tena. Alinukuliwa kuwa kuwa Calabar ni familia yangu.
Mchango wa bi Mary Slessor, na mapenzi yake Afrika, yanamfanya Afrika imkumbuke na kumuweka kuwa miongoni mwa wanawake mashujaa katika Afrika hii walioleta mabadiliko katika jamii za kiafrika.
Nyumba ya kimisionari aliyokuwa akiishi Mary Slessor huko Calabar.
Tunaweza kuchukua mfano wa utumishi wa Mary Slessor kujifunza, tunakutana na changamoto nyingi ambazo huwa zinapunguza hali ya kujitoa kwetu kwa Mungu. Mary alikuwa ni binti mdogo aliyekuwa na moyo wa kumtumikia Mungu pasipo kuogopa wala kurudi nyuma. Watu wengi wanatafikiwa ikiwa tutakuwa na moyo wa kumtumikia Mungu kila mmoja katika namna yake kwa nguvu, kujitoa na kuendelea mbele.
REJEA.
Livingstone, W.P. Mary Slessor of Calabar: Pioneer Missionary, Book Jungle, 2009.
Benge, Janet and Geoff Benge. Mary Slessor: Forward into Calabar (Christian Heroes: Then and Now), US: YWAM Publishing, January 1, 2001.
Wellman, Sam. Mary Slessor: Queen of Calabar (Heroes of the Faith), US: Barbour Pub Inc, January 1, 1998.
MacKenzie, Catherine. Mary Slessor: Servant to the Slave (Trail Blazers), US: CF4Kids, 2010.
“Mary Slessor” accessed through https://en.m.wikipedia.org/wiki/Mary_Slessor
“Mary Slessor missionary to Nigeria” published on 2/12/2022 accessed through https://www.frontlinemissionsa.org/missions/mary-slessor-missionary-to-nigeria
“Mary Slessor of Calabar: Pioneer Missionary” accessed through https://www.wholesomewords.org/missions/bioslessor3.html
“Mary Mitchell Slessor” accessed through http://maryslessor.org/2014/04/hard-working-lassie/